Bijlo stemt af De Franse radiozender FIP troost, daagt uit, geeft power en tilt je op met
grenzeloze muziek. En dat al vijftig jaar.
FIP is Shola Adisa-Farrar, FIP is Chassol, FIP is Jimi Hendrix, FIP is Alela Diane, FIP is The Doors, Beastie Boys,
Claude Nougaro, Claude Debussy, Nat King Cole, Coleman Hawkins, Françoise Hardy, Lee Fields & The Expressions…
FIP is muziek, muziek, muziek, muziek en af en toe een korte mededeling van een animatrice, een zogenaamde Fipette.
Alle Fipettes hebben warme, vrolijk sensuele stemmen, waarin je altijd een zweem van een glimlach hoort. Ze ruiken
allemaal naar Chanel N° 5 en ze flirten met alle ariesten en artiestes.
OVER DEZE SERIE BIJLO STEMT AF
Cabaretier Vincent Bijlo luistert dit jaar iedere maand een ander radiostation en doet vervolgens verslag van zijn
bevindingen. Want ook in het ‘Tijdperk van de Podcast’ verslaat radio nog altijd zijn duizenden. Kent u een radiostation
waar Bijlo beslist naar moet luisteren?
FIP, spreek uit: ‘fiep’, is een Franse publieke radiozender die dit jaar vijftig jaar bestaat. De letters staan voor
France Inter Paris; de eerste zender die het station gebruikte, zond uit via de middengolf en stond in Parijs.
Ik luisterde er als jongen naar, ’s avonds, in bed. FIP was tot in Bussum, waar dat bed stond, te ontvangen.
Ik hoorde een stroom van onbegrijpelijk mooie muziek door de ether aanvloeien. Dit was de wereld waarin ik later
wilde wonen, wist ik. De wereld waarin de grenzeloze muziek regeerde, met zachte hand en voet. De wereld waarin
je op elk moment kan dansen, of denken, of dromen als FIP je daartoe noodt. Zo gleed ik elke avond in slaap, om de
volgende ochtend wakker te worden in de puberteitsrealiteit van liniaal en passer, van e/i-Wechsel, conjonctif en
passive voice, van duurloop, Phoeniciërs en permafrost.
De hele dag had ik heimwee naar die rare ritmes, die ruige rock-’n-roll en die bonkige bebop.
Onvindbaar
Op een avond gebeurde er iets verschrikkelijks. FIP was kwijt, foetsie, onvindbaar. Op de 514 meter in de middengolf,
waar de zender gezeten had, was slechts ruis te horen, met heel in de verte een Sovjet-achtige, boos klinkende
IJzerengordijnstem. Van alle muziek die ik gehoord had, restte alleen nog de echo's in mijn hoofd. Ik informeerde
bij een schoolvriend, die met zijn ouders in Parijs was gaan wonen vanwege zijn vaders werk. FIP zei hem niets.
Ik ging voortaan FIP-loos door het leven, maar dat is nu, na meer dan veertig jaar voorbij. Vrienden begonnen er opeens
over, een paar maanden geleden, FIP, dat was wat. „Ja,” zei ik, „dat was wat.” Ik voelde niet de minste behoefte ernaar te
gaan luisteren. Het was ongetwijfeld een strak geformatteerd doelgroepstation geworden, zoals vrijwel alle zenders, een soort
Frans Sky Radio. Maar die vrienden, dat waren toch niet de minsten, dus op een avond schonk ik een glas rode wijn in,
downloadde de app en begon te luisteren. Het bleek nog steeds wat. En meer dan dat, het FIP-format was in al die tijd
niet veranderd. Nu vloeit de stroom weer. Klaarder en helderder dan ooit. De doffe middengolf is verruild voor stereo,
de oude radio is nu mijn telefoon, de luidspreker, die nooit te hard mocht, omdat de anderen al sliepen, is nu mijn oortjes.
Ik loop door het huis, zit in de zon, wandel en lig nu met FIP.
Fipettes delen de lakens uit
Daar heb je Ba Ba Boom Time van Rodolphe Burger en Foxy Lady van Jimi Hendrix. De Fipette doet een korte mededeling.
Er is vanavond een digitale ontmoeting op het Place Virtuelle, er zal gesproken worden over filosofie in tijden van corona.
Ah, ik ben weer thuis. Ze ruikt nog steeds naar Chanel N° 5, ze is geen jaar ouder geworden. Ik ook niet, ik dans, ik denk
en ik droom. Ik laat me meevoeren door de golf van la radio musicale la plus éclectique.Oh, wat heb ik dit gemist. Je kan Spotify
of iTunes op basis van jouw muziekkeuze een speellijst laten maken, maar dat haalt het bij lange na niet bij FIP.
Hoor, een meesterlijke tubaïst, het blijkt de Noor Øystein Baadsvik te zijn. Hij worstelt met het weerbarstige instrument,
hij haalt er met zijn virtuoze spel alles uit wat er uit zo'n ding te halen is, in het Largo en Fa Mineur van een componist die
de Fipette zo Frans uitspreekt dat ik zijn naam niet kan verstaan. En na Baadsvik volgt een fijn lullig instrumentaal liedje
van ene Rob, het heet Pantoufle.Luisteren naar FIP is als het maken van een coronaproof wereldreis. De muzieksamensteller
leidt ons naar een Congolese roembalegende, een Cubaanse salsakoning en een Argentijnse tangokoningin.
„This is a man’s, man’s, man’s world”, zingt James Brown. Dat zal wel, maar de Fipettes delen de lakens uit.
Het is niet zomaar alle genres husselen, wat ze bij FIP doen, je hoort een zeer muzikale hand in de volgorde.
Het is een hand die de drive van de artiesten begrijpt. Een hand die snapt dat Le Talkie-Walkie van Serge Gainsbourg
uitstekend gaat na Song Cho Nhau van Huung Cuoong & Mai Lê Huyên¯n.
RADIO FIP
Te beluisteren via internet: fip.fr en via smartphone of tablet, (de kabel en de satelliet): download de app ‘FIP’ of andere radio-apps
zoals ‘TuneIn’ en ‘MyTuner’ of de ‘Smart Speaker’. Beste tijd om te luisteren: altijd.
De aardkloot rondgeslingerd
En tegenwoordig resten niet, zoals in mijn Bussumse bed, na afloop alleen de echo’s in mijn hoofd. Je kunt alle songs, chansons,
liederen, delen uit sonates, stukjes soundtrack, de hele eclectische stroom via de app toevoegen aan een speellijst in Spotify.
Zo is de vluchtige ether van destijds veranderd in een rivier van muziek waarvan ik het water kan opslaan, om bij me te dragen
tot mijn dood, nee, tot ver daarna. Want tijdens mijn uitvaart zullen de genodigden worden vergast op de playlist van FIP,
die ik vanaf een week of twee geleden bijhoudt. Ze zullen de gehele aardkloot rondgeslingerd worden. Van Léo Ferré’s Avec le temps
tot Femi Kuti’s You Can’t Fight Corruption With Corruption. Van Different ways van Hawa Sow & The Soul Seeders tot Tout dit van Camille.
Ze zullen, net als ik, liggend in mijn kist, niet droevig zijn, maar opgetild en gedragen worden door de muziek.
Oh FIP, je troost, je daagt uit, je geeft power, je ergert heel soms, je versombert me, dan monter je me weer op, je kent geen grenzen,
geen kleingeestigheid, geen vastgeroeste denkbeelden, geen vooroordelen, geen wit, geen zwart, je bent hoorkleur, je maakt van
iedereen een kosmopoliet en je zet ons op de juiste plaats in het universum.
Vincent Bijlo